Khái niệm sữa thô hay trong tiếng Anh được gọi là "raw milk”, nôm na là loại sữa tươi nguyên chất, chưa qua bất kỳ quá trình chế biến hay xử lý nào như các sản phẩm sữa trên thị trường. Thông thường, loại sữa này thường có nguồn gốc từ sữa bò hoặc dê.
Hiện có nhiều tranh cãi xoay quanh vấn đề tiêu thụ sữa thô. Tuy nhiên, không thể phủ nhận một điều, chính vì không qua quá trình tiệt trùng, loại sữa tươi nguyên chất này vẫn giữ nguyên được tất cả các chất dinh dưỡng quan trọng. Trong đó còn có cả các loại khuẩn men giúp tăng cường miễn dịch.
Điểm qua giá trị dinh dưỡng có trong sữa tươi nguyên chất chưa tiệt trùng
Sữa thô hay sữa tươi nguyên chất chưa qua xử lý có chứa các thành phần dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe tổng thể của bạn. Bảng dưới đây sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan nhất về "hồ sơ dinh dưỡng” có trong 240 ml sữa thô:
Calo: 160
Tổng lượng chất béo: 9g
Tổng lượng carbohydrate: 12g
Protein: 9g
Chất xơ: 0g
Natri: 120mg.
Sữa tươi thô và những lợi ích cho sức khỏe bạn cần biết
Dưới đây là những lý do vì sao bạn nên dùng sữa nguyên chất chưa qua xử lý:
Sữa tươi thô rất giàu protein có thể làm tăng sự hấp thụ khoáng chất cũng như duy trì huyết áp ở mức bình thường. Ngoài ra, vitamin D và canxi có trong sữa cũng được biết là tác nhân tốt để kiểm soát và hạ huyết áp.
Những lợi khuẩn tốt có thể được tìm thấy nhiều trong sữa tươi nguyên chất chưa thanh trùng. Những lợi khuẩn này rất cần thiết để củng cố và bảo vệ sức khỏe đường ruột của bạn. Chưa kể đến vai trò của chúng trong việc nâng cao hệ miễn dịch và đảm bảo hàng rào bảo vệ này của cơ thể được hoạt động tốt.
Để đạt được mức tối ưu mật độ lợi khuẩn đường ruột, bạn nên tiêu thụ các sản phẩm là sữa hoặc các sản phẩm lên men tự nhiên, trong khi sữa tiệt trùng và sữa thuần nhất (hormogenized milk) không hoặc ít giữ lại bất kỳ vi khuẩn có lợi nào.
Sữa tươi nguyên chất chưa qua xử lý rất giàu vitamin, đặc biệt là những loại vitamin tan trong dầu như A, E, K và tất cả chúng đều ở dạng khả dụng sinh học cao. Ngoài ra, còn có phức hợp vitamin B và C tan trong nước. Hầu hết các vitamin này khá dễ bị tiêu hủy trong quá trình thanh trùng sữa.
Bên cạnh vitamin, sữa thô cũng có hàm lượng cân bằng các khoáng chất như (canxi, magie, phốt pho và sắt. Những khoáng chất này cũng được hấp thụ mạnh nhờ một loại lợi khuẩn là lactobicili góp mặt trong sữa.
Đắp mặt nạ hoặc tắm sữa thô là những biện pháp được cho là có tác dụng làm sáng, bật tông màu da, đồng thời làm giảm tình trạng sạm da do sắc tố. Điều này có thể lý giải là nhờ vào hàm lượng axit lactic cao trong thành phần sữa có đặc tính làm sáng da và giúp làm sạch các tế bào chết khỏi bề mặt da hiệu quả.
Sữa thuần nhất là sữa mà chất béo đã được đánh thành những phần tử nhỏ để hòa lẫn với chất lỏng thay vì nổi lên trên bề mặt, khi gặp nhiệt độ nó sẽ trở nên ôi và bị oxy hóa.
Vì vậy, để cải thiện điều này, các chất làm đặc khác được thêm vào sữa. Thế nhưng, điều này lại vô tình khiến cho người dùng có nguy cơ mắc nhiều loại bệnh như viêm và cả ung thư.
Với hàm lượng dồi dào vitamin A, sữa thô là giải pháp tuyệt vời cho vấn đề mụn trứng cá. Ngoài tác dụng làm giảm tình trạng khô da như trên, sữa thô cũng có thể ngăn ngừa sự phát triển của mụn trứng cá.
Sở dĩ sữa thô có được công dụng này là nhờ thành phần axit lactic trong sữa chịu trách nhiệm chống lại vi khuẩn, loại bỏ dầu thừa và bụi bẩn. Ba yếu tố này là nguyên nhân làm tắc nghẽn lỗ chân lông và hình thành nên mụn trứng cá.
Sữa từ lâu đã được ứng dụng rất nhiều trong làm đẹp và điều này cũng không ngoại lệ với sữa thô hay sữa tươi nguyên chất chưa xử lý, đặc biệt là trong việc tẩy tế bào chết cho da nhờ vào axit lactic. Chất này giúp phá vỡ các tế bào chết, đồng thời hòa tan các protein không còn hoạt động. Do vậy, sữa thô giúp loại bỏ các tế bào chết hiệu quả.
Hơn nữa, loại sữa này còn có tác dụng làm dịu cho da, bảo vệ bạn khỏi bệnh chàm và các vấn đề viêm da khác. Các protein và chất béo trong sữa cung cấp độ ẩm, giữ cho da không bị khô, vì vậy rất hiệu quả với làn da đang bị thô ráp.
Sữa tươi nguyên chất chưa qua thanh trùng chứa rất nhiều enzyme quan trọng như lipase, lactase và phosphatase, trong đó:
♦ Phosphatase là enzyme giúp tăng cường và hỗ trợ việc hấp thu canxi vào trong xương.
♦ Lipase là một loại enzyme khác giúp thủy phân và hấp thụ chất béo.
♦ Lactase là enzyme rất quan trọng để tiêu hóa đường trong sữa. Tình trạng thiếu lactase là lý do giải thích vì sao một số người không dung nạp được đường sữa.
Sữa thô được vắt từ những chú bò ăn cỏ có nhiều CLA, một chất được biết là có lợi ích tích cực trong việc chống lại các tế bào ung thư. Ngoài ra, CLA còn giúp kiểm soát béo phì và tăng huyết áp ở một số đối tượng.
Hẳn rằng ai cũng biết sữa là nguồn canxi dồi dào, không riêng gì loại sữa tươi nguyên chất này. Nhưng điều đáng nói hơn là lượng canxi trong sữa thô còn dồi dào hơn nhiều so với sữa tiệt trùng. Trong cơ thể chúng ta, canxi lại chính là chìa khóa để giúp xương và răng được khỏe mạnh.
Dùng sữa tươi nguyên chất chưa qua xử lý có gặp tác dụng phụ nào không?
Bạn cần chú ý rằng, ngoài những lợi khuẩn thì trong sữa thô cũng tồn tại những vi khuẩn gây hại cho sức khỏe của bạn. Các hại khuẩn này có thể kể đến như:
Brucella
Listeria
Mycobacterium bovis (tác nhân gây bệnh lao)
Salmonella…
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dinh dưỡng vẫn ủng hộ việc dùng sữa tươi nguyên chất chưa qua xử lý, miễn là chúng có nguồn gốc và xuất xứ uy tín để hạn chế rủi ro. Với những gia đình có nuôi bò hoặc dê để lấy sữa, nguồn sữa thô thu được hoàn toàn có thể tiêu thụ một cách an toàn mà không phải lo lắng điều gì.
Trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai và những người có sức đề kháng yếu (như người bị ung thư, ghép nội tạng, nhiễm HIV/AIDS) sẽ dễ bị nhiễm khuẩn nếu sử dụng sữa thô.
Trường hợp với những người khỏe mạnh cũng không hoàn toàn miễn nhiễm trước các loại vi khuẩn và vẫn có thể bị ảnh hưởng. Điều quan trọng là cần cân nhắc kỹ trước khi dùng và chỉ nên tiêu thụ khi sản phẩm đó có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng.
Ở nhiệt độ từ 2 – 3°C thì sữa thô mới vắt có thể để được từ 7 đến 10 ngày. Nếu nhiệt độ cao hơn, thời hạn sử dụng sẽ bị giảm đi do vi khuẩn lactobacilli trong sữa bắt đầu tạo ra axit lactic khiến sữa bị vón cục lại.